شهر رشت با ثبت 14 غذای محلی در فهرست میراث ملی، در سال 1394 از طرف سازمان جهانی یونسکو به عنوان «شهر خلاق خوراک شناسی» ثبت و شناخته شد! دلیل این امر وجود فرهنگ غذایی غنی و تنوع زیاد غذاهای محلی در این شهر و استان گیلان می باشد.
استان گیلان با تکیه بر تاریخ و فرهنگ غنی خود، سنت های خود را حفظ کرده و همچنان به حفظ و معرفی غذاهای محلی خود ادامه می دهد. واقعاً حیف است که در تورهای شمال گروه مسافرتی گردشگران شیراز ترش کباب و باقلاقاتوق را نخورید!
مردم این استان با ترکیب ساده ترین غذاها، چنان طعم دلپذیری خلق کرده اند که گردشگران از سراسر ایران و حتی دیگر کشورها به این شهر سفر می کنند تا علاوه بر جاذبه های طبیعی خیره کننده، 5 غذای محلی برتر گیلان که باید یک بار امتحان کنید را مزه مزه کنند!
این شما و این هم 5 غذایی که اگر در سفر به استان گیلان نخورید، انگار سفرتان کامل نیست!
فرهنگ و عادات غذایی مردم استان گیلان
برای مردم گیلان، غذا بسیار مهم است و در آداب و رسوم و سنت های آن ها جایگاه خاصی دارد. این اهمیت را می توان در تنوع غذاها، به ویژه در مرکز این استان، شهر رشت، مشاهده کرد. علاوه بر این، تنوع آب و هوایی این منطقه که مملو از انواع گیاهان و جانوران مختلف است در شکل گیری فرهنگ غذایی مردم تأثیر گذاشته است.
3 ماده غذایی شگفت انگیز که در بیشتر غذاهای مردم گیلان وجود دارد؛ رب انار، سیر و روغن زیتون، برچسب اصالت را به بهترین غذاهای این منطقه اضافه می کند. اگر با تور شمال گروه مسافرتی گردشگران شیراز به این استان سفر کنید می بینید که سیر، بادمجان و گوجه فرنگی از رایج ترین موادی هستند که در تهیه انواع غذاها استفاده می شوند. برنج گیلانی که آوازه آن در همه جا پیچیده، اغلب به جای نان روی میز است و معمولاً به شکل کته تهیه می شود.
علاوه بر این، یکی از مهمترین نتایج رژیم غذایی سالم و تنوع غذایی در این استان، افزایش امید به زندگی شهروندان است: گیلانی ها بالاترین میانگین طول عمر را در بین شهرهای ایران دارند.
این تنوع غذایی در طول تاریخ در سفره های مردم گیلان بوده است، گردشگران جهانی که از این منطقه عبور کرده اند، در سفرنامه‌های خود از بهترین غذاهای رشت و گیلان و ویژگی های آنها نام برده اند.
لذت خوردن غذاهای محلی گیلان در تورهای شمال
لذت چشیدن غذاهای محلی گیلان، مانند قدم زدن در جنگل های بارانی هیرکانی است. انگار هر قاشق از این غذاها، طعمی از رطوبت خاکِ حاصلخیز، عطر سبزی های وحشی کوهستان و گرمای آفتابِ دریای خزر را در زیر زبان گردشگران زنده می کند. این غذاها نه تنها با ذائقه، که با خاطره های گردشگران از سفر به این دیار چه از طریق تورهای هوایی و چه تور آفرود گیلان خاطره بازی می کنند:
رقصِ طعم های ترش و شیرین
طعم های متضاد و هماهنگ، قلب غذاهای گیلانی است. فسنجان با آن غلظت تلخ-شیرین رب انار و روغنِ طلایی گردو، مانند تابلویی از فصل پاییز است که با نرمی گوشتِ مرغابی در هم می آمیزد. در مقابل، کباب ترش با تیزی آب انار و دودی بودن گوشتِ کباب شده روی زغال، طعمی مهیج و جنگلی را ارائه می دهد.
عطرهایی که قصه می گویند
سبزی های معطرِ شمال، مانند چوچاق، خالواش و ترخون، روح و نفسِ غذاهای گیلانی هستند. وقتی درِ ظرف غذای اناربیج را باز می کنیم، بوی سیرِ تفت داده، گردوی بوداده و سبزی های تازه، فضا را پر می کند. گویی آشپز، همه عصاره های جنگل و دشت را در دیگ ریخته است.
سادگیِ پر از عمق
غذاهایی مانند باقلا قاتق ثابت می کنند که لذت واقعی در سادگی نهفته است. نرمی باقلا، تُردی تخم مرغ نیمرو، و ذوب شدن کره روی برنجِ داغ، ترکیبی است که گیلانی ها آن را «خاطره خونه مادربزرگ» می نامند. هر لقمه از این غذای ساده یادآور سفره های روستایی است که با ماهی دودیِ دریا تکمیل می شود.
هم آغوشی مزه خاک و دریا
گیلان، سرزمینِ تلاقی کوه و دریاست و این تضاد در طعم غذاها نیز جاری است: مرغ ترش با لپه و آب نارنج، طعم خاکی و اسیدی دارد، در حالی که طعم ماهی تنوری با نعنا و سیر، نمکِ بادهای دریای خزر را بر زبان می نشاند.
ضیافتی برای هر حواس
خوردن غذاهای گیلانی فقط سیر کردن شکم نیست، کارت دعوتی است به قلب فرهنگ شمال. نقش و نگار ظروف مسی، صدای غُل غُل دیگ روی اجاق هیزمی، و لمسِ گرمای نان هم بخشی از این تجربه اند. حتی صدای موج دریا که از پنجره خانه های روستایی به گوش می رسد هم طعم غذا را کامل می کند. سفره ای که هر لقمه اش، داستانی از زندگیِ مردمانی را روایت می کند که عشق را در قاب دیگ های مسی می پزند!
تجربه خوردن هر لقمه از این غذاهایی که با عشق پخته و سرو می شوند با تورهای مسافرتی گردشگران شیراز لذتی دارد بی حد و اندازه! حتماً امتحانش کنید!
5 غذایی که در سفر با تورهای شمال به گیلان باید خورد
در سفر به استان گیلان، امتحان کردن غذاهای محلی و سنتی تجربه ای فراموش نشدنی است. گیلان با بیش از 220 نوع غذای سنتی و ثبت 14 غذای آن در فهرست میراث ملی، به عنوان “شهر خلاق خوراک شناسی” در یونسکو شناخته شده است. در این جا به معرفی 5 غذای محلی گیلان که باید یک بار امتحان کنید، می پردازیم.
1.خورش فسنجان: نماد غذاهای مجلسی شمال ایران
| مواد اصلی | گوشت اردک یا مرغ گردوی آسیاب شده رب انار |
| ویژگی های این غذا | از غذاهای سنتی از زمان های گذشته و باستانی غذایی که کشاورزان گیلانی برای اربابان خود هدیه می بردند. امکان استفاده از گوشت مرغابی، اردک یا پرندگان شکاری در دستورالعمل های اصیل شمالی زمان پخت طولانی (حدود 4 ساعت) برای جا افتادن و نرم شدن بافت خورش |
| ویژگی منحصربه فرد | منبع غنی از امگا 3 به دلیل وجود گردو و مفید برای سلامت قلب رنگ تیره و غلیظ به دلیل استفاده از رب انار ترش |
خورش فسنجان یکی از معروف ترین و بهترین غذاهای گیلانی است که در عروسی ها و مراسم تشریفاتی تهیه می شود. به منظور پخت خورش فسنجان گردوی آسیاب شده را همراه با رب انار می پزند و سپس گوشت مرغ یا اردک را به آن اضافه می کنند تا بجوشد و خورش به خوبی جا بیفتد. برای خوشمزه تر شدن خورش، لازم است گردوی آسیاب شده را آن قدر بپزند تا به روغن بیفتد. یک تکه یخ یا یک کدو تنبل کوچک را برای به روغن افتادن به گردو اضافه می کنند.
جالب است بدانید که در گذشته، کشاورزان این خورش خوشمزه را به عنوان نذری یا هدیه، همراه با برنج و هدایای دیگر برای اربابان خود می بردند!
برای تهیه فسنجان رشتی یا گیلانی از مرغ و اردک استفاده می شود، با این حال، بیشتر مردم ترجیح می دهند فسنجان را با مرغ تهیه کنند. این غذای خوشمزه که یکی از بهترین غذاهای شهر رشت است را می توانید در همه رستوران های این شهر پیدا کنید.
2. اناربیج: خورش اصیل ترش و ملس گیلانی
| مواد اصلی | گوشت چرخ کرده رب انار گردوی آسیاب شده سبزیجات محلی (خالواش، چوچاق) آب غوره |
| ویژگی های این غذا | ترکیب ترش و شیرین رب انار با گردو و گوشت، طعمی شبیه فسنجان اما هویتی کاملاً گیلانی دارد. به عنوان غذای مجلسی و ویژه شب یلدا در گیلان شناخته می شود. سرشار از پروتئین و ویتامین C به دلیل استفاده از انار و سبزیجات معطر زمان پخت طولانی (حدود 4 ساعت) برای جا افتادن خورش |
| ویژگی منحصربه فرد | طعم ترش ملایم و عطر سبزیجات آن با هیچ غذایی قابل مقایسه نیست! |
انار بیج از قدیمی ترین غذاهای اصیل رشت است که از دیرباز در استان گیلان تهیه می شود. شاید جالب باشد بدانید که خورش انار بیج یکی از 5 غذای استان گیلان است که ثبت ملی شده است. این غذا در مناسبت های مختلف در فصل رسیدن میوه انار و به ویژه شب یلدا پخته می شود. انار بیج را با نام های خورش انار یا خورش فسنجان گیلانی نیز می شناسند و در واقع، خورش فسنجان تابستانی گیلانی هاست.
جالب است که بدانید خورش فسنجان طبع بسیار گرمی دارد و بیشتر مردم در تابستان تمایلی به خوردن آن ندارند!
انار بیج، یک غذای بسیار منحصر به فرد است که شباهت زیادی به فسنجان دارد. این غذا با کوفته قلقلی، رب انار و سبزیجات معطر تهیه می‌شود که عطر و طعم آن شما را شگفت زده خواهد کرد. سبزیجات معطر شامل جعفری، تره، خلواش و نعناع به همراه پیاز و گردوی آسیاب شده تفت داده می شوند و در کنار آن رب انار ترش و آب انار اضافه می شود. پس از مخلوط شدن همه مواد کوفته قلقلی ها به خورش اضافه می شوند. خوردن این خورش خوشمزه در کنار برنج ایرانی، یکی از تجربه های ماندگار با طعم خوشمزه از سفر به گیلان با تورهای شمال برای همه گردشگران محسوب می شود.
3. باقلا قاتق: غذایی ساده با ارزش غذایی بالا
| مواد اصلی | باقالی رشتی (پاچ باقلا) سیر شوید خشک تخم مرغ کره زردچوبه |
| ویژگی های این غذا | طعم غالب سیر و شوید، همراه با بافت نرم باقالی، این غذا را به یک خورش ساده اما پرطرفدار تبدیل کرده است. تخم مرغ به صورت کامل روی خورش شکسته و پخته و با برنج سرو می شود. گیاه خواران این غذای بدون گوشت را به عنوان یک گزینه رژیمی انتخاب می کنند. |
| ویژگی منحصربه فرد | سرشار از فیبر، پروتئین، ویتامین ها سادگی در پخت و محتویات |
شاید بارها نام باقلا قاتق را شنیده باشید! اما اگر هنوز آن را امتحان نکرده اید در سفر با تورهای شمال گروه مسافرتی گردشگران شیراز آن را بخورید و از طعم خوشمزه و مواد ساده اش شگفت زده شوید!
این غذای خوشمزه و سبک یکی از محبوب ترین غذاهای گیلان و یکی از بهترین غذاهای رشت محسوب می شود و تقریباً کسی نیست که آن را دوست نداشته باشد. در این خورش از گوشت استفاده نمی شود و از آنجایی که سبزیجات جایگاه مهمی در فرهنگ غذایی مردم گیلان دارند، می تواند یک انتخاب عالی برای گیاه خواران محسوب شود!
برای تهیه باقلا قاتوق، از لوبیای رشتی یا همان لوبیای کشاورزی (یا باقلا) به همراه سیر، شوید و ادویه‌های مختلف استفاده کنید و هنگام پخت، تخم‌مرغ را نیز به آن اضافه کنید.
روش اصلی سرو تخم‌مرغ در این غذا این گونه است که تخم‌مرغ را به صورت هم نزده در خورش می ریزند تا پخته و سفت شود. این غذا در کمتر از یک ساعت پخته می شود و بیشتر گیلانی ها آن را با برنج کته می خورند.
طعم این غذا که ترکیبی از طعم های مختلف و در کل هماهنگی بین طعم ملایم باقلا و تندی سیر و عطر شوید است تا همیشه زیر زبان تان حس می شود!
باقلا قاتق با کمترین مواد اولیه پخته می شود و با ماهی دودی، کته برنج و زیتون پروده طعم بهشتی دارد!
نکته: حالا شاید این سوال برایتان پیش بیاید که لوبیای رشتی چیست؟ لوبیای رشتی که در گیلان به آن «پاچ باقلا» می گویند، نوعی باقلای محلی شبیه لوبیا سبز است و فقط در بهار و پاییز در بازارهای استان گیلان یافت می شود.
4. کباب ترش: طعمی بی نظیر بر پایه انار
| مواد اصلی | گوشت گوسفند گردوی آسیاب شده رب انار سیر دانه های انار ترش سبزیجات محلی |
| ویژگی های این غذا | کباب شدن گوشت با رب انار و گردو مزه دار شده طعمی ترش و بی نظیر دارد. این غذا همراه با برنج کته و زیتون پرورده سرو می شود و تفاوت آشکاری با کباب های معمولی دارد. به دلیل استفاده از انار، خاصیت آنتی اکسیدانی بالایی دارد . |
| ویژگی منحصربه فرد | ترکیب پروتئین گوشت با آنتی اکسیدان انار فوق العاده است! |
کباب ترش هم نوعی کباب است مانند دیگر کباب های خوشمزه ایرانی، اما با این تفاوت که این کباب با گوشت گوسفند، گردو، رب انار، و سبزی های محلی مانند چوچاق تهیه می شود. تفاوت مهم دیگر آن استفاده از آب انار برای ترش شدن طعم کباب است و معمولاً روی زغال پخته می شود.
کباب ترش در لیست 5 غذای محلی گیلان که باید یک بار امتحان کنید، یکی از معروف ترین غذاهای سنتی و از بهترین غذاهای شهر رشت است. هنگام سفر به شهر رشت با تورهای شمال آژانس های مسافرتی و گردشگری می توانید این غذای شگفت انگیز را در تمام رستوران های این شهر پیدا کنید. برای تهیه ترش کباب، ابتدا گوشت بره یا گوساله را در سس مخصوص مزه دار می کنند. این سس مخصوص شامل پیاز، گردوی آسیاب شده، رب انار، سیر و آب انار است. سپس این کباب را به سیخ کشیده و روی ذغال کباب می کنند و با برنج رشتی سرو می کنند. فکر کنم شما هم دهانتان آب افتاد!
5. میرزاقاسمی: نماد غذاهای اصیل گیلانی
| مواد اصلی | بادمجان کبابی گوجه فرنگی سیر تخم مرغ زردچوبه نمک و فلفل |
| ویژگی های این غذا | طعم دودی بادمجان کبابی و ترکیب تخم مرغ با گوجه و سیر، آن را به یک پیش غذای محبوب تبدیل کرده است. در برخی نسخه ها از مرغ یا گردو نیز استفاده می شود . معمولاً با نان تازه یا برنج کته سرو می شود. |
| ویژگی منحصربه فرد | نماد آشپزی خلاقانه گیلانی ها غذایی خوشمزه مختص گیاه خواران |
حتی اگر تاکنون طعم و مزه میرزاقاسمی را نچشیده باشید، می دانید که این غذا در لیست غذاهای محلی و سنتی استان گیلان قرار دارد. برخی معتقدند بهترین غذای رشت میرزا قاسمی است! برای اینکه صحت این باور برایتان مشخص شود در سفر با تور شمال از گروه مسافرتی گردشگران شیراز از خوردن آن غافل نشوید و طعم دلپذیر این غذای ساده را حتماً امتحان کنید!
شاید برایتان جالب باشد که محمد قاسم خان والی، سفیر ایران در روسیه و فرماندار استان گیلان در زمان ناصرالدین شاه قاجار، این غذای خوشمزه را اختراع کرد!
او عاشق آشپزی و پختن غذاهای جدید بود. پس از بازگشت از روسیه، این غذا در استان گیلان رواج یافت و طرفداران زیادی را به خود جذب کرد. محمد قاسم خان والی نام این غذای خوشمزه را میرزا قاسمی گذاشت. میرزا قاسمی ترکیبی خوشمزه از بادمجان کبابی، تخم مرغ، سیر فراوان، رب گوجه فرنگی و نمک است. این غذا را می توانید با برنج یا نان هم میل کنید.
نکات جالب در مورد خوردن غذاهای گیلانی در تورهای شمال گروه مسافرتی گردشگران شیراز
فرهنگ غذایی ایران، رنگین کمانی است از انواع غذاهای قومی و منطقه ای. یک طیف از این رنگین کمان غذاهای مردمی است که در امتداد ساحل غربی دریای خزر زندگی می‌کنند: غذاهای گیلانی.
- یکی از جنبه های مهم غذاهای گیلانی، استفاده فراوان از سبزیجات خوراکی مانند خلواش و ترش واش و دیگر سبزیجات برگ‌دار خوراکی است.
- در غذاهای گیلانی مفهوم سنتی طبیعت سرد و گرم غذاها برای یک رژیم غذایی متعادل رعایت می شود.
- گیلانی ها سیر خام و همچنین غذاهای حاوی سیر را به عنوان غذاهای گرم مزاج برای مبارزه با رطوبت و کاهش بیماری هایی مانند روماتیسم مصرف می کنند.
- گیلانی ها معتقدند که رطوبت باعث ترشح بیش از حد صفرا می‌شود و برای جلوگیری از آن، مواد ترش را در غذاهای خود می گنجانند.
- سبزیجات و خانواده کدو نیز در بسیاری از غذاهای گیلانی استفاده می شوند.
- تخم مرغ بخش مهمی از غذا و فرهنگ گیلانی است و در همه جا وجود دارد: در بازی ها، مراسم محلی، آیین های مذهبی و همچنین در طب سنتی. بدون اغراق تخم مرغ جایگاه محوری در فرهنگ گیلانی دارد.
- در طول سال ها، غذاهای رشتی نه تنها از دستور العمل های باستانی پیروی کرده اند، بلکه ظروف و روش های پخت و پز منحصر به فردی نیز داشته اند.
رزرو تورهای شمال از گروه مسافرتی گردشگران شیراز
گروه مسافرتی گردشگران شیراز با سابقه طولانی در برگزاری تورهای داخلی و خارجی، یکی از گزینه های معتبر برای رزرو تورهای شمال از شیراز است.
تورهای شمال این گروه گردشگری معتبر برنامه هایی برای سفر به شهرهای رامسر، چالوس، رشت، ساری و مناطق ییلاقی مانند جنت رودبار و جواهرده دارد. این تورها شامل بازدید از جاذبه هایی مانند جنگل های هیرکانی، تالاب انزلی، آبشارها و سواحل دریای خزر است .
قیمت نهایی تورهای شمال به فصل سفر (در تعطیلات و تابستان گران تر است)، نوع هتل (لوکس یا استاندارد) و خدمات اضافی مانند گشت های شهری یا ارائه وعده های غذایی بستگی دارد.
از خدمات تورهای شمال گروه مسافرتی گردشگران شیراز می توان موارد زیر را نام برد:
- رزرو بلیط: پرواز رفت و برگشت از شیراز به مقصد شمال
- رزرو محل اقامت: هتل های استاندارد با امکانات رفاهی (صبحانه رایگان)
- گشت های شهری: بازدید از جاذبه های طبیعی و تاریخی با راهنمای محلی
- پشتیبانی 24 ساعته: همراهی تیم پشتیبانی در طول سفر
مزایای انتخاب تورهای شمال گروه مسافرتی گردشگران شیراز
- گارانتی بهترین قیمت: قیمت های رقابتی و مناسب تر از دیگر آژانس های گردشگری
- تجربه و تخصص: با بیش از دو دهه فعالیت در حوزه گردشگری و همکاری با هتل ها و ایرلاین های معتبر داخلی و خارجی
- تنوع تورها: امکان سفارشی سازی تورها بر اساس علاقمندی ها (مثلاً طبیعت گردی یا اقامت در اقامتگاه های بومگردی)
- مجوز قانونی: دارای مجوزهای رسمی از سازمان میراث فرهنگی و هواپیمایی کشوری
سوالات متداول
1. تفاوت خورش اناربیج با فسنجان معمولی چیست؟
اناربیج با گوشت چرخ کرده، رب انار، گردو، و سبزی های محلی مانند تهیه می شود، در حالی که فسنجان از گوشت درسته مرغ و رب انار غلیظ تر. اناربیج طعم ملایم تری دارد و معمولاً در شب یلدا و فصل پاییز سرو می شود.
2. آیا میرزاقاسمی برای گیاه خواران مناسب است؟
میرزاقاسمی یکی از معروفترین غذاهای گیلانی و فاقد گوشت است و به همین دلیل برای گیاه خواران گزینه ایده آل محسوب می شود.
3. باقلا قاتوق چگونه سرو می شود و چه ترکیباتی دارد؟
باقلا قاتوق از غذاهای اصیل گیلان است که به دلیل سادگی و طعم بی نظیرش محبوب است. مواد اصلی آن باقالی رشتی، شوید خشک، سیر، تخم مرغ، و کره که با ماهی دودی، کته برنج، یا زیتون پرورده خورده می شود.
